İngiltere orijinli, ağaçları yarı dik ve kuvvetli gelişen erken verime yatan, geç çiçeklenen ve düzenli verim alınan bir çeşittir. Ülkemizde olduğu gibi armut yetiştirilen ülkelerde en yaygın yetiştirilen kaliteli çeşitler arasında yer almaktadır.ABD de Bartlet olarak bilinir Meyveleri iri, koni şeklinde, kabuk rengi açık yeşilimsi –sarı, güneş gören kısımlarda kırmızı-pembe yanak yapar. Meyve taze tüketime, hem de sanayiye uygundur. Soğuk hava tesislerinde uzun süre muhafaza edilebilir. BA -29 anacı ile iyi uyuşur. Hasat zamanı; Marmara Bölgesinde Ağustos ayının son haftasıdır. Dölleyicileri; Williams, Abate Fetel, Akça, B. Hardy, Passe Crassane’dir.
Toprak ve İklim İstekleri;
Geniş adaptasyon kabiliyeti nedeniyle armut ülkemizin farklı ekolojik bölgelerinde yetişme imkanı bulmuştur. Armut elmaya göre soğuklara daha az dayanıklı, sıcaklık isteği daha fazla olan bir türdür. Ağır, havasız, kireç oranı yüksek alkali toprakları sevmez. Derin. organik maddece zengin, geçirgen topraklar tercih edilmelidir. Armutların 7,2 ºC’nin altında toplam soğuklama ihtiyacı çeşitlere göre 800- 2100 saat arasında bulunmaktadır. Düşük soğuklama ihtiyacı olan erkenci çeşitler Ege ve Akdeniz bölgelerinin 300- 800 m rakımlı yerlerinde, diğer çeşitler ise geçit ve iç bölgelerde yetiştirilmelidir.
Anaç Kullanımı;
Son yıllarda geliştirilen BA -29, OHF-333, MC, Quince-A, Sydo, Farold 40, Farold 69 ve Pyro- Dwarf gibi bodur ve yarı bodur klon anaçlarının kullanımı ile farklı toprak ve ekolojik yapılara sahip olan arazilerde sık dikim armut yetiştiriciliği yaygın olarak yapılmaya başlanılmıştır. Kullanılacak anacın ve yetiştirilecek çeşidin seçiminde arazinin toprak analiz verileri ile o bölgenin iklim verilerinin göz önüne alınması gereklidir. Bodur anaçlar üzerinde 4×1,2m ile 4×1,5m, yarı bodur anaçlarda 5×2,5-5x3m, armut çöğürleri üzerinde 6×6 m, ayva çöğürleri üzerinde 4×3 m aralık ve mesafelerinde bahçe tesisi mümkündür.
Önemli Çeşitler ve Çeşit Seçimi;
Akça, Etruska, June Beauty, Santa Maria, Williams, Kiefer, Abate Fetel, Comice, Conference, Beurre Hardy, Passe Cressane, Ankara ve Deveci önemli armut çeşitleridir.
Bahçe tesisinde erkenci, güzlük ve kışlık çeşitlerin belirli bir oranda bulundurulması, çeşitlerin kış soğuklama ihtiyaçlarının göz önünde tutulması gereklidir. Armut çeşitlerinin kendi ile uyuşmazlığı nedeniyle % 10-15 oranlarında dölleyici çeşide ait fidanların dikilmesi zorunludur.
Terbiye Sistemi; Armut yetiştiriciliğinde doruk dallı, modifiye lider, kordon terbiye sistemleri kullanılmaktadır. Yarı bodur anaçlar üzerinde sıralar arası 4-4,5m, sıra üzeri ise 1,2-1,5m mesafeler kullanılarak telli destek sistemi ile kordon terbiye sistemi uygulanması ile elmalarda olduğu gibi sık dikim bahçe tesisleri yapılmaktadır.
Hastalık ve Zararlılar;
Ateş yanıklığı, külleme, memeli pas önemli armut hastalıklarıdır. Ervinia Amylovor adlı bakterinin neden olduğu ateş yanıklığı hastalığı armut yetiştiriciliğini sınırlayan en önemli etmendir. Bu hastalığın sık görüldüğü bölgelerde dayanıklı, yada kısmen dayanıklı çeşitlerin tercih edilmesi, ayva anaçları yerine armut kökenli anaçların seçilmesi gerekir. Önemli armut zararlıları ise; armut iç kurdu, armut yaprak piresi, armut sülüğü ve kabuklu bitleridir.
Son Yorumlar